گلچین مطالب وب

تا خدیجه زنده بود رسول خدا(ص) زن دیگری اختیار نکرد

این مطلب از نظر تاریخ مسلم است که تا خدیجه زنده بودرسول خدا زن دیگری نگرفت و خدیجه بنا بر قول مشهور و صحیح‏سال دهم بعثت‏یعنی بیست و پنج‏سال پس از این ازدواج‏فرخنده و میمون از دنیا رفت،و زنهای متعدد و زیاد دیگری را که‏رسول خدا(ص)به ازدواج و همسری خویش درآورد همگی پس‏از وفات خدیجه بود،و در جای خود-در بحث تعدد زوجات‏رسول خدا(ص)-انشاء الله تعالی خواهیم گفت که این داستان‏بهترین دلیل و شاهد بر این مطلب است که انگیزه ازدواج‏های‏مکرر رسول خدا پس از وفات خدیجه انگیزه‏های سیاسی واجتماعی بوده که آن بزرگوار می‏خواسته بدین وسیله پیوندهای‏محکم و بیشتری با افراد سرشناس و قبائل معروف عرب پیداکرده و از این طریق برای پیشرفت اسلام و مکتب مقدس خوداستفاده و بهره بیشتری ببرد بشرحی که بخواست‏خدای تعالی‏پس از این خواهیم گفت.

و گرنه معقول نیست کسی مانند رسول خدا(ص)که از هر گونه امکانات مادی بهره‏مند بوده و همه جاذبه‏هائی را که‏معمولا مورد توجه زنان می‏باشد همچون فصاحت زبان و زیبائی‏خارق العاده صورت و شهرت فامیلی و شخصیت ذاتی،و در یک‏جمله آنچه خوبان همه داشتند همه را دارا باشد ولی تا سن پنجاه‏سالگی با یک زن بیوه دو شوهر کرده بچه‏داری که از نظر سن نیزپانزده سال یا چیزی کمتر از او بزرگتر است‏سازگاری کند،وهیچ به فکر ازدواج مجددی نیفتد،و پس از وفات او آنهمه زن‏بگیرد...و باز هم مانند دشمنان مغرض و مخالف اسلام بگوئیم‏هدف آنحضرت در آن ازدواجها استفاده‏های مالی و یاکامیابیهای جنسی بوده و بناچار باید این حقیقت را بپذیریم که‏هدف،همان هدف مقدس ترویج اسلام با استفاده از یک وسیله‏طبیعی و اجتماعی بوده که روی بافت اجتماع آن روز بهترین وسیله‏بوده است و انشاء الله در جای خود توضیح بیشتری در این باره‏خواهیم داد.

شمه‏ای از فضائل خدیجه

.....  این حدیث در کتابهای حدیثی شیعه و اهل سنت آمده که‏رسول خدا-صلی الله علیه و آله-فرموده: «کمل من الرجال خلق کثیر و لم یکمل من النساء الآمریم،و آسیه امراة فرعون،و خدیجة نت‏خویلد،و فاطمة بنت محمد» (1) یعنی از مردان گروه زیادی به کمال رسیدند ولی از میان‏زنان جز چهار زن کسی به مرحله کمال نرسید:مریم،و آسیه‏همسر فرعون،و خدیجه دختر خویلد،و فاطمه دختر محمد. و در حدیث دیگری که ابن حجر در کتاب الاصابه و دیگران‏از ابن عباس روایت کرده‏اند اینگونه است که گوید:رسول‏خدا(ص)چهار خط روی زمین ترسیم کرده آنگاه فرمود:«افضل نساء اهل الجنة خدیجة،و فاطمة و مریم و آسیة‏». (2)
یعنی برترین زنان اهل بهشت: خدیجه و فاطمه و مریم وآسیه هستند... و در روایت دیگری که او و ابن عبد البر و دیگران از رسول‏خدا(ص)با مختصر اختلافی روایت کرده‏اند اینگونه است که فرمود: «خیر نساء العالمین اربع،مریم و آسیه و خدیجه و فاطمه‏» (3)
یعنی بهترین زنان جهانیان چهار زن هستند:مریم و آسیه وخدیجه و فاطمه.

و از عایشه روایت کرده‏اند که گوید:هیچگاه‏نمی‏شد که رسول خدا از خانه بیرون رود جز آنکه خدیجه را یادمی‏کرد و ستایش و مدح او را می‏نمود، تا اینکه روزی طبق همان شیوه‏ای که داشت نام خدیجه را برد و او را یاد کرد،دراینوقت رشک و حسد مرا گرفت و گفتم: «هل کانت الا عجوزا فقد ابدلک الله خیرا منها». (4) خدیجه جز پیرزنی بیش نبود در صورتی که خداوند بهتر از اوبهره تو کرده.! عایشه گوید:در اینوقت رسول خدا-که این سخن مرا شنیدغضبناک شد بحدی که از شدت غضب موهای جلوی سرآنحضرت حرکت کرد آنگاه فرمود:«و الله ما ابدلنی الله خیرا منها،آمنت اذ کفر الناس،و صدقتنی‏و کذبنی الناس،و واستنی فی مالها اذ حرمنی الناس و رزقنی الله‏منها اولادا اذ حرمنی اولاد النساء». بخدا سوگند خداوند بهتر از او زنی به من نداده،او بود که‏بمن ایمان آورد هنگامی که مردم کفر ورزیدند،و او بود که مراتصدیق کرد و مردم مرا تکذیب نموده(و دروغگویم خواندند)و او بود که در مال خود با من مواسات کرد(و مرا بر خود مقدم‏داشت)در وقتی که مردم محرومم کردند،و از او بود که خداوندفرزندانی روزی من کرد و از زنان دیگر نسبت بفرزند محرومم‏ساخت. عایشه گوید:با خود گفتم:دیگر از این پس هرگز به بدی اورا یاد نخواهم کرد (5) . چ

و در روایت اربلی در کشف الغمه اینگونه است که علی‏علیه السلام فرمود:روزی نزد رسول خدا(ص)نام خدیجه سلام‏الله علیها برده شد و رسول خدا(ص)گریست.عایشه که چنان‏دید گفت: «...ما یبکیک علی عجوز حمراء من بنی اسد؟فقال صدقتنی اذکذبتم و آمنت بی اذ کفرتم،و ولدت لی اذ عقمتم،فقالت عایشه: فما زلت اتقرب الی رسول الله-صلی الله علیه و آله-بذکرها» (6) یعنی چه گریه‏ای است که برای پیرزنی سرخ رو از بنی اسدمی‏کنی؟ رسول خدا فرمود:او مرا تصدیق کرد هنگامی که شماتکذیبم کردید.و بمن ایمان آورد در وقتی که شما کافر شدید. و برای من فرزند آورد که شما نیاوردید! عایشه گوید:از آن پس پیوسته من با یاد خدیجه و با نام او به‏رسول خدا تقرب می‏جستم.(و هرگاه می‏خواستم رسول خدابمن توجه کرده و به سخنم گوش دهد سخنم را با نام خدیجه شروع می‏کردم).

و در چند حدیث از طریق شیعه و اهل سنت آمده که رسول‏خدا خدیجه را به خانه‏ای در بهشت مژده داد که در آن دشواری ورنجی نخواهد بود (7) و سلام خدای تعالی را که بوسیله جبرئیل برای خدیجه آورده‏بود به وی ابلاغ (8) فرمود و خدیجه نیز در پاسخ عرض کرد: «...الله السلام و منه السلام و علی جبرئیل السلام...» (9) و در حدیثی که عیاشی در تفسیر خود از ابی سعید خدری‏روایت کرده اینگونه است که رسول خدا(ص)فرمود.در شب‏معراج هنگامی که بازگشتم به جبرئیل گفتم:آیا حاجتی‏داری؟ گفت: «حاجتی ان تقرا علی خدیجه من الله و منی السلام...». حاجت من این است که خدیجه را از سوی خداوند و از سوی‏من سلام برسانی.و چون رسول خدا سلام خدا و جبرئیل را به‏خدیجه ابلاغ فرمود،خدیجه در پاسخ گفت:«ان الله هو السلام،و منه السلام،و الیه السلام‏» (10) .

و بالاخره خدیجه سلام الله علیها همان بانوی بزرگوار است‏که به اجماع اهل تاریخ نخستین زن و یا نخستین انسانی است‏که به رسول خدا(ص)ایمان آورد... و وسیله آرامشی برای آنحضرت در برابر طوفانهای حوادث‏سهمگین و اندوه‏های فراوان آغاز رسالت بود... و با ایثار مال فراوان خود برای پیشرفت اسلام در روزهائی‏که اسلام نیاز شدید به بودجه داشت بزرگترین حق را بر همه‏مسلمانان جهان تا روز قیامت دارد... و سخت‏ترین مشکلات را بخاطر حفظ ایمان بخدا و دفاع ازاسلام و رهبر بزرگوار آن متحمل شد و فضائل بسیار زیاد دیگری‏...

1- مجمع البیان ج 5 ص 320 تفسیر کشاف ج 3 ص 250،تفسیر ابن جریر ج 3ص 180. 2- الاصابه ج 4 ص 366.اسد الغابه ج 5 ص 437.خصال صدوق ج 1 ص 96. 3- الاصابه ج 4 ص 366،و استیعاب ج 2 ص 720 و 750 و تفسیر ابن جریرج 3 ص 180 و مجمع الزوائد هیثمی ج 9 ص 223.اسد الغابه ج 5 ص 437. 4- لابد-طبق این روایت-منظورش از بهتر،خودش بوده که جوان و دختر بوده است! 5- اسد الغابه ج 5 ص 438.الاصابه ج 4 ص 275. 6- بحار الانوار ج 16 ص 8. 7- بحار الانوار ج 16 ص 11.و الاصابه ج 4 ص 275.و اسد الغابه ج 5 ص 438. 8- الاصابه ج 4 ص 274 و اسد الغابه ج 5 ص 438.9- بحار الانوار ج 16 ص 11. 0- سفینة البحار ج 1 ص 379.
منبع:درسهایی از تاریخ تحلیلی اسلام /جلد  2 / فصل دهم/ بخشهای " تا خدیجه زنده بود رسول خدا(ص) زن دیگری اختیار نکرد " و" شمه‏ای از فضائل خدیجه "/حجة الاسلام و المسلمین رسولی محلاتی /انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی /با همکاری : ماهنامه پاسدار اسلام